Szczyt UE-Chiny w cieniu napięć handlowych i geopolitycznych

#UE #Chiny #szczyt #vonderLeyen #Costa #XiJinping

W dniu 24 lipca br. w Pekinie odbył się 25. szczyt Unia Europejska-Chiny, zorganizowany z okazji 50. rocznicy nawiązania bilateralnych relacji dyplomatycznych. Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen i przewodniczący Rady Europejskiej Antonio Costa spotkali się z chińskim przywódcą Xi Jinpingiem oraz premierem Li Qiangiem.

Narastające w ostatnich miesiącach napięcia na linii UE-ChRL spowodowały, że przed szczytem znacznie obniżyły się oczekiwania co do jego efektów, zwłaszcza że strona chińska skróciła spotkanie z planowanych dwóch do jednego dnia. Przywódcy UE szczególnie krytycznie postrzegają udzielanie przez Chiny wsparcia dla Rosji i jej wojny w Ukrainie, czemu konsekwentnie zaprzecza Pekin. W czerwcu br. UE uwzględniła w 18. pakiecie sankcji wobec Rosji również dwa banki chińskie, co wywołało ostrą reakcję Pekinu. Rozbieżności dotyczą także nierówności handlowych i nierynkowych praktyk stosowanych przez Chiny.

Choć przewodniczący Costa podziękował za „otwarte i szczere” rozmowy, to zrezygnowano z publikacji wspólnego komunikatu końcowego, a na konferencji prasowej po obradach wystąpili wyłącznie przedstawiciele UE. Przewodnicząca von der Leyen zakomunikowała, że relacje europejsko-chińskie osiągnęły „punkt zwrotny”, a UE nie będzie mogła utrzymać otwartości rynku na eksport z Chin, jeśli Pekin nie podejmie działań w kierunku wyrównania relacji gospodarczych. Podkreślając głęboki deficyt handlowy po stronie UE, który podwoił się w ciągu ostatniej dekady do ponad 300 mld euro, stwierdziła, że „handel musi stać się bardziej zrównoważony”, a chiński rynek bardziej otwarty. Gdy nie będzie satysfakcjonujących działań Pekinu, szefowa KE zagroziła nawet „proporcjonalnymi i zgodnymi z prawem” krokami odwetowymi w celu ochrony uzasadnionych interesów europejskich.

Von der Leyen wezwała też Chiny do zniesienia ograniczeń eksportowych na metale ziem rzadkich i magnesy trwałe. W tej sprawie ogłoszono utworzenie „ulepszonego mechanizmu dialogu”, którego celem będzie szybsze identyfikowanie problemów związanych z wydawaniem licencji na eksport do firm europejskich.

Wsparcie Chin dla Rosji zostało podniesione przez unijnych przywódców. Przewodnicząca KE stwierdziła, że sposób działania Pekinu wobec wojny Putina „będzie decydującym czynnikiem w naszych przyszłych stosunkach”.

Po szczycie opublikowano wspólne oświadczenie dotyczące jedynie kwestii klimatycznych. Zadeklarowano w nim współpracę UE i Chin w obszarze polityki klimatycznej, wdrażania odnawialnych źródeł energii i innych zielonych technologii. Za pozytywny sygnał można uznać deklarację chińskich przywódców o „inwolucji”, czyli chęci przeciwdziałania „wyniszczającej wojnie cenowej” w sektorach stali, elektromobilności czy paneli słonecznych, co jest zbieżne z europejskimi postulatami dotyczącymi redukowania przez Chiny nadwyżek produkcyjnych w przemyśle, skutkujących nadwyżkami eksportowymi. (T. Morozowski)

https://www.handelsblatt.com/politik/international/china-eu-gipfel-von-der-leyen-und-xi-sehen-eu-china-verhaeltnis-an-wendepunkt/100143140.html

https://www.politico.eu/article/eu-china-cant-keep-market-rebalance-trade/

https://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2025/07/24/joint-eu-china-press-statement-on-climate/?utm_source=brevo&utm_campaign=AUTOMATED%20-%20Alert%20-%20Newsletter&utm_medium=email&utm_id=3318