Energetyczny problem Niemiec – Raport BCG
#Energiewende #energia jądrowa #koszt energii #BCG
Według raportu Boston Consulting Group (BCG) z 21.03.2025 r. Niemcom grozi wpadnięcie w pułapkę, która może doprowadzić do dalszego wzrostu kosztów transformacji energetycznej. Istnieje obawa, iż transformacja energetyczna okaże się o 320 mld euro droższa niż zakładają obecne plany władz federalnych. Od momentu, gdy zaczęto wycofywać się z energii jądrowej, to ceny energii w Niemczech wzrosły dwukrotnie.
Największym problemem Niemiec jest przeszacowanie zapotrzebowania na energię i próba za wszelką cenę sprostania temu wyzwaniu - piszą autorzy raportu BCG. Ich zdaniem Niemcy mogłyby zaoszczędzić 215 mld euro, gdyby skorygowano prognozy. W istniejących planach transformacji energetycznej do 2035 r. założono za dużą jak na rzeczywiste potrzeby energetyczne Niemiec rozbudowę mocy wytwórczych w OZE. Takie założenia potęgują koszty Energiewende, ponieważ rozbudowa mocy w OZE wymaga odpowiednio szybkich i kosztowych inwestycji w sieci przesyłowe i niesie ze sobą ryzyko dalszych wzrostów cen energii.
W opracowaniu BCG sugeruje się oszczędności zyskane drogą zwiększenia elastyczności w zakresie zapotrzebowania na energię. W tym celu proponuje się wprowadzanie dynamicznych taryf za energię elektryczną, bardziej zróżnicowane założenia w ramach ładowania samochodów elektrycznych oraz lepszą kontrolę skali i zasadności wdrażania pomp ciepła (działanie te mogłoby przynieść oszczędności sięgające 50 mld euro). Podkreślono również potrzebę rozbudowy sieci opartych na nowych mocach z elektrowni gazowych, które mogłyby wygenerować następne 50 mld euro oszczędności. Kolejną kwestią jest odłożenie w czasie wykorzystania zielonego wodoru, ponieważ w przewidywalnej przyszłości nie będzie można go tanio produkować.
W raporcie zwraca się uwagę na błędną decyzję koalicji rządowej CDU/CSU-SPD z 2011 r. o wyłączeniu w RFN sektora jądrowego. Do tego typu mocy wytwórczych nie ma już jednak w tej chwili opłacalnej ścieżki powrotu. Eksperci BCG przywołują jako przykład inwestycje w elektrownie jądrowe Hinkley Point C w Wielkiej Brytanii i Flamanville 3 we Francji, które - ich zdaniem - będą początkowo produkować energię elektryczną droższą o 50% niż obecnie obowiązująca cena na giełdzie.
Przewiduje się też, że niemiecki system elektroenergetyczny nie będzie wykazywał aż tak dużego zapotrzebowania na energię elektryczną w zakresie obciążenia podstawowego do momentu uruchomienia nowej elektrowni jądrowej (czas budowy wynosi 15-20 lat), aby wspierać tego typu rozwiązanie. W raporcie pominięto kwestię efektywności budowy reaktorów SMNR czy elektrowni termojądrowych, ponieważ „nie mogą one w realny sposób przyczynić się do redukcji kosztów w systemie elektroenergetycznym i w związku z tym nie powinny być wpisywane w program innowacji”.
Autorzy raportu są przekonani, że transformacja energetyczna może doprowadzić do niższych cen energii elektrycznej dla większości gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Aby jednak osiągnąć ten cel, „należy już teraz wyznaczyć właściwy kurs, który pozwoli uniknąć niepożądanych zdarzeń, takich jak nadmierna rozbudowa sieci”. Równocześnie podkreślono, że „nadal będą istnieć gałęzie przemysłu utrzymujące konkurencyjność jedynie dzięki dotacjom (produkcja stali czy części przemysłu chemicznego), ponieważ w przyszłości utrzymają uzależnienie od ulg w postaci niskich podatków od energii elektrycznej i rekompensat cen energii elektrycznej”. (W. Ostant)