Debata o znaczeniu kultury w demokracji w Urzędzie Kanclerskim
#kultura #UrządKanclerski #społeczeństwoobywatelskie #demokratyzacja #Roth #Schmidt #Salzmann
W dniu 5 marca 2024 r. odbyło się w Berlinie trzecie spotkanie z cyklu „Kultura w Urzędzie Kanclerskim”, zainicjowanego przez minister stanu ds. kultury Claudię Roth. Tym razem tematem było uczestnictwo w kulturze i jego znaczenie dla demokracji („Kultur und demokratische Teilhabe”). Wzięli w nim udział przedstawiciele świata kultury, polityki i mediów, a także artyści i intelektualiści. Spotkanie zostało zorganizowane we współpracy z Bundeszentrale für politische Bildung.
W centrum uwagi znalazła się kwestia wpływu kultury na rozwój demokracji oraz to, w jaki sposób może się ona przyczynić do wzmocnienia więzi w różnorodnym społeczeństwie. Podczas dyskusji wskazywano na siłę kultury i sztuki w łączeniu ludzi o bardzo różnorodnym pochodzeniu, a także w uwrażliwianiu na inne sposoby myślenia i ukazywanie innego punktu widzenia. Chodzi zwłaszcza o spojrzenie z perspektywy osób, które są marginalizowane społecznie lub dyskryminowane.
Wolfgang Schmidt, szef Urzędu Kanclerskiego zauważył, że od dawna sztuka łączy ze sobą społeczności i pomaga je spajać. Podobnego zdania jest minister Roth, która jest przekonana, że sztuka i kultura wzmacniają otwartość społeczeństwa, a także gotowość do dialogu i wzajemną solidarność.
Sasha Marianna Salzmann (powieściopisarka, dramatopisarka i eseistka), uwypukliła w swym wykładzie ważną rolę, jaką spełnia kultura, zwłaszcza z uwagi na obecny klimat społeczny. Dla pisarzy sztuka jest przede wszystkim miejscem, w którym dopuszcza się wielogłosowość, ale jest w niej też miejsce na ambiwalencję i sprzeczności. Dzięki niej dowiadujemy się więcej o samym sobie, ale też o innych. Salzmann wskazała przede wszystkim na konieczność pozostawienia wolnych przestrzeni, gdzie zostają odzwierciedlone doświadczenia wszystkich i gdzie mogą zderzyć się pozornie odmienne stanowiska.
Uczestnicy dyskusji panelowej: Katharina Warda (pisarka, socjolog, literaturoznawczyni), Nuran David Çalış (teatrolog, filmoznawca i reżyser), Raphael Gross (przewodniczący stowarzyszenia Stiftung Deutsches Historisches Museum) oraz Fabian Gasmia (producent filmowy) podzielili się swymi obserwacjami i doświadczeniami z niemieckiej sceny kulturalnej. Nadrzędnym tematem debaty była przede wszystkim kwestia obecności i widoczności wszystkich grup społecznych w kulturze. Odnosiło się to zwłaszcza do ludności o pochodzeniu migracyjnym. Położono nacisk na to, że wciąż jeszcze zbyt rzadko wyraża się w kulturze perspektywy migrantów.
Mając to na względzie minister Roth podkreśliła znaczenie instytucji kultury jako otwartego miejsca spotkań i porozumienia. W jej przekonaniu placówki kulturalne powinny być „bezpiecznymi przestrzeniami” („safe spaces”), gdzie jest miejsce na odwagę („brave spaces”), w których można być wysłuchanym i dostrzeżonym. Co do tego musi jeszcze nastąpić w społeczeństwie niemieckim konsensus polityczny.
Potrzeba ram, które z jednej strony dopuszczą uwzględnianie różnych stanowisk i wielorodność spojrzenia, dialog i debatę ze wzajemnym poszanowaniem, a z drugiej strony wyznaczą jasne granice dla nienawiści, nagonki, antysemityzmu i rasizmu oraz dla jakiejkolwiek formy wrogości wobec określonych grup społecznych. Tam bowiem, gdzie atakowana jest godność człowieka, tam kończy się wolność sztuki i swoboda wypowiadania poglądów, twierdzi Roth. (M.Wagińska-Marzec)
7.03.2024
https://www1.wdr.de/kultur/kulturnachrichten/schmidt-roth-kanzleramt-kultur-demokratie-100.html