93-letni wartownik KZ Stutthof skazany na 2 lata więzienia w zawieszeniu
#KZStutthof #proces #Dey
W dniu 23 lipca br. Izba karna dla nieletnich sądu krajowego w Hamburgu skazała byłego wartownika KZ Stutthof Bruno Deya na karę dwóch lat więzienia w zawieszeniu. 93-letni B. Dey był oskarżony o współudział w morderstwie w 5230 przypadkach.
Oskarżony w czasie od sierpnia 1944 r. do kwietnia 1945 r. służył jako wartownik w KZ Stutthof. Na początku tego okresu oskarżony miał 17 lat, w związku z czym był sądzony na podstawie prawa karnego dla nieletnich. Prokuratura żądała dla oskarżonego 3-letniej kary więzienia, obrona wnioskowała o uniewinnienie. W procesie brało udział 40 oskarżycieli posiłkowych, w tym 35 ocalałych z obozu. 4 z nich składało zeznania osobiście, dwie kolejne ofiary za pomocą połączenia cyfrowego.
W ocenie prokuratury B. Dey jako wartownik musiał wiedzieć, że w obozie więźniowie są mordowani przez zagazowanie lub zastrzelenie. Brakuje dowodów, by oskarżony miał wewnętrzne wątpliwości, nie wykorzystał bowiem możliwości przeniesienia. W związku z tym prokuratura uznała spełnienie kryteriów współudziału w morderstwie. W swoim przemówieniu końcowym B. Dey przeprosił ofiary i potomków więźniów obozów koncentracyjnych. Równocześnie tłumaczył, iż nigdy nie zgłosił się do SS, a został oddelegowany przez Wehrmacht, gdyż przez chorobę serca został uznany za niezdolnego do służby frontowej. Stwierdził poza tym, że nie poczuwa się do żadnej winy, gdyż nigdy osobiście nikomu nie zadawał cierpienia. Z taką argumentacją nie zgodziła się sędzia Anne Meier-Göring. Przy ogłoszeniu wyroku zapytała oskarżonego, jak mógł on przyzwyczaić się do okrucieństw. W jej ocenie nie powinien był podporządkować się zbrodniczemu rozkazowi, a tym bardziej się na niego powoływać. Według sędzi przekaz procesu jest jasny: „Szanujcie godność każdego człowieka za wszelką cenę ‒ nawet jeżeli tą ceną jest własne bezpieczeństwo”.
Następny proces przeciwko funkcjonariuszowi obozu koncentracyjnego może mieć miejsce przed sądem krajowym w Wuppertal, niemniej trwają badania zdolności procesowej oskarżonego. Aktualnie w Niemczech trwają postępowania przeciwko 13 byłym wartownikom obozów koncentracyjnych: 3 z KZ Buchenwald w prokuraturze Erfurt, 8 z KZ Sachsenhausen w prokuraturze Neuruppin oraz po jednym w prokuraturach Monachium I i Berlin. Poza tym trwa postępowanie prokuratury Itzehoe przeciwko byłej maszynistce z KZ Stutthof. (MW)