30. edycja Żydowskiego Festiwalu Filmowego w Berlinie i Brandenburgii
#film #kino #ŻydowskiFestiwalFilmowy #Berlin #Brandenburgia #Żydzi #Roth #antysemityzm
W dniach 18-23 czerwca 2024 r. w różnych miejscach na terenie Berlina i Brandenburgii odbywał się Żydowski Festiwal Filmowy (Jüdisches Filmfestival Berlin & Brandenburg, JFBB). Jego inauguracja miała miejsce w Hans-Otto-Theater w Poczdamie; uczestniczyli w niej m.in. minister stanu ds. kultury Claudia Roth, która sprawowała patronat nad festiwalem, a także minister ds. nauki, badań i kultury Brandenburgii Manja Schüle oraz dyrekcja festiwalu: Andreas Stein i Doreen Goethe. Obecnych było także wielu zaproszonych gości z dziedziny kultury, filmu i mediów.
W trakcie festiwalu zaprezentowano bogaty i zróżnicowany program filmowy obejmujący ok. 70 filmów z 15 krajów. Ukazywały one szerokie spektrum życia społeczności żydowskiej w Izraelu, w Niemczech i na świecie w całej jego rozciągłości i różnorodności, przedstawiając je w różnej postaci: od thrillerów przez komedie po filmy dokumentalne.
W tym roku festiwal świętował 30. rocznicę swego istnienia jako najstarszy i największy pokaz żydowskiej twórczości filmowej w Europie. Miał też swój szczególny wymiar −w specjalnej serii filmów był bowiem poświęcony atakom na świat żydowski i społeczeństwo globalne. Punktem ciężkości festiwalu były − obok tradycyjnych kategorii konkursowych dla filmów fabularnych i dokumentalnych − również filmy krótkometrażowe oraz cykl filmów uzupełniających tę tematykę dotyczących antysemityzmu, a także refleksje filmowe związane z terrorem i traumą.
Minister Roth zwróciła uwagę, że festiwal żydowskiej sztuki filmowej stanowi okazję, żeby „zobaczyć, posłuchać poczuć i zrozumieć”, co oznacza życie społeczności żydowskiej, a także jaka jest kultura żydowska. „Chcemy nie tylko, aby Żydówki i Żydzi mieszkali w naszym mieście, w naszym kraju”, mówiła, ale chcemy być „społeczeństwem otwartym”, w którym będą się czuli „bezpiecznie” i co oczywiste, „jak u siebie w domu”, zapewniała.
Przypomniała zarazem, że jest to pierwsza edycja festiwalu po zamachu Hamasu na Izrael (7.10.2023 r.). Stąd też cykl filmów zatytułowany: „Zmierzyć się ze strachem − filmowe refleksje o terrorze, traumie i stawieniu oporu” („Der Angst begegnen – Filmische Reflexionen von Terror, Trauma und Widerständigkeit”) jest poświęcony, podejmowanym przez kino, różnym strategiom dotyczącym radzenia sobie z przemocą o podłożu terrorystycznym i z atakami na życie Żydów. Odzwierciedlone w nim zostały różne ataki terrorystyczne. Do wydarzeń z października ubiegłego roku i pamiętnego ataku na Izrael nawiązuje bezpośrednio dokumentacja filmowa pt. „Supernova − The Festival Massacre”.
Projekcjom filmowym towarzyszył również szereg spotkań dyskusyjnych. Roth zaznaczyła, że festiwal nie tylko stawia czoło antysemityzmowi, ale otwiera jednocześnie − co niezmiernie istotne − przestrzenie, jakich potrzebujemy, by wyrazić ból, okazać empatię i zrozumienie. To zaś może się zrodzić tylko w trakcie rozmowy, na drodze dyskusji. W tym kontekście Roth doceniła pracę inicjatorów festiwalu, którzy potraktowali ten temat bardzo szeroko, pokazując życie społeczności żydowskiej nie tylko w Izraelu i w Niemczech, ale i na świecie. Roth podkreśliła zarazem, że film żydowski jest „prezentem” i „wzbogaceniem” dla niemieckiej sceny kulturalnej. Żeby wyciągnąć nauki z historii, trzeba ją poznać, twierdzi Roth, toteż należy być „bardziej uważnym i czujnym”.
W tym miejscu przypomniała też skutki propagandy nazistowskiej w latach 30. ubiegłego wieku, które doprowadziły do wykluczenia żydowskich twórców filmowych, reżyserów, producentów, aktorów etc. z branży filmowej, co odbiło się negatywnie również na niemieckim przemyśle filmowym, przynosząc niepowetowaną stratę.
Żydowski Festiwal Filmowy Berlin-Brandenburg „Jewcy Movies” został powołany do życia w 1995 r. i od tamtej pory ukazuje historię, teraźniejszość i przyszłość społeczności żydowskiej w różnych formach twórczości filmowej. Od 2023 r. JFBB jest dotowany z budżetu BKM kwotą 120 tys. euro. Przedtem festiwal otrzymywał dofinansowanie ze środków Funduszu przeznaczonego na kulturę w stolicy (Hauptstadtkulturfonds). (M. Wagińska-Marzec)
https://www.berlin.de/kino/filmfestivals/2525771-2020379-juedisches-filmfestival.html
https://berliner-filmfestivals.de/festival/jewish-film-festival-berlin/