WIELOWYMIAROWE ASPEKTY MOCARSTWOWOŚCI
- Oprawa: miękka
- Autor: Praca zbiorowa
- Wydawca: Instytut Zachodni
- PL ISSN: 0033-2437
- Data wydania: 24 stycznia 2017
- Numer: 4/2016
- Liczba stron: 334
- Format: A5
Podjęta na łamach najnowszego numeru „Przeglądu Zachodniego” tematyka ukazała wielowymiarowe aspekty mocarstwowości. Pojęcie mocarstwa ciągle budzi skojarzenia z przeszłością, choćby XIX stulecia; dzisiejsze dylematy Wielkiej Brytanii stojącej w obliczu Brexitu i niepodległościowe aspiracje Szkocji to inne już echa tamtego sposobu definiowania mocarstwowości. Rozstrzygnięcia narodowego referendum czy siła tkwiąca w karcie wyborczej implikują jednak zmiany we wspólnocie ponadnarodowej, przekraczające nawet skalę kontynentu. Epoka świata bipolarnego minęła, ale ciągle trudno jest zaakceptować świat multipolarny, konstytuowany przez centra polityki, ekonomii, bezpieczeństwa, nauki czy kultury o zróżnicowanej sile oddziaływania. Z jeszcze większym trudem przychodzi podmiotom międzynarodowym pogodzić się z utratą czy poważnym osłabieniem dotychczasowej pozycji; konkluzje artykułu o polityce ludnościowej Federacji Rosyjskiej wskazują m.in. coraz powszechniejszą potrzebę akceptacji migracji jako środka przeciwdziałającego zapaści demograficznej. Warta rozważenia jest też alternatywa podsuwana przez doświadczenia XXI w. – może mianem mocarstw trzeba dziś określać nie największe nawet państwa, ale ich alianse budowane na fundamentach interesów gospodarczych czy politycznych? I tu dokonuje się powolna ewolucja – mimo niewątpliwych sukcesów, niełatwo wszak dziś wygłosić z przekonaniem stwierdzenie o mocarstwowym charakterze Unii Europejskiej. Ale może trzeba kolejny raz przypomnieć o ideach przyświecających twórcom jej zalążków i na przekór wydarzeniom dostrzec nowy wymiar mocarstwowości w krzewieniu zasad praworządności, poszanowaniu praw człowieka czy dbałości o codzienne bezpieczeństwo?